top of page

Hypotheekupdate | Inzichten uit Q1 2023


Stijgende rente zorgt voor een derde achtereenvolgende daling van de hypotheekmarkt


Utrecht, 22 mei, 2023

De hypotheekomzet bedroeg €24 miljard in het eerste kwartaal van 2023. Dit is een forse daling van –40,4% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2022. Het totaal aantal verstrekte hypotheken daalde ook sterk met –37,8%, en komt hiermee uit op 73.000 hypotheken. Daarentegen is de gemiddelde hypotheeksom licht gestegen met 1,0% ten opzichte van het eerste kwartaal van 2022.


Cover mortgage update IG&H

Hypotheekmarkt krimpt

De daling van de hypotheekomzet zet zich in het eerste kwartaal van 2023 voort in vergelijking met 2022. Ten opzichte van het eerste kwartaal van 2022 is er een daling van -40,4% en gekeken naar het vierde kwartaal van 2022 is er een daling van -23,3%. De grote daling in de hypotheekomzet ten opzichte van het eerste kwartaal in 2022 wordt grotendeels veroorzaakt door de sterkste daling van de hypotheekomzet onder over- en bijsluiters sinds de start van de Hypotheekupdate in 2015, namelijk -80%.


“De sterke daling in omzet onder over-en bijsluiters is te verklaren doordat in de eerste helft van 2022 veel over- en bijsluiters hun hypotheek hebben afgesloten vanwege de lage rente, waardoor een enorme piek in hypotheekomzet ontstond binnen deze categorie. De rentestijging die daarna is ingezet zorgt voor een groot contrast tussen deze twee jaren”, zegt Chris van Winden, directeur Banking bij IG&H.


Niet alleen in omzet maar ook in het aantal afgesloten hypotheken krimpt de markt. In het eerste kwartaal van 2023 daalde het aantal afgesloten hypotheken met -37,8% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2022. Dit is de sterkste daling van jaar-op-jaar in Q1 sinds de start van de Hypotheekupdate, met als belangrijkste oorzaak de hoge rente waardoor minder financiering mogelijk is. Het aantal afgesloten hypotheken door starters daalde met -11,6% ten opzichte van het eerste kwartaal in 2022. Bij de doorstromers was er een daling van –23,2%. De sterke daling die in de hypotheekmarkt is waargenomen wordt grotendeels verklaard door de sterke daling onder de over- en bijsluiters, namelijk met -73,8% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2022.


“Met name de hoge rentestand, met als gevolg een lager maximum te lenen hypotheekbedrag, zorgt onder alle typen sluiters voor onzekerheid. Hierdoor worden minder huizen verkocht en dus minder hypotheken afgesloten.” aldus Chris van Winden.


Gemiddelde hypotheeksom stijgt licht

Ondanks de daling in de hypotheekomzet en het aantal afgesloten hypotheken ten opzichte van het vorige kwartaal stijgt de gemiddelde hypotheeksom ten opzichte van het vierde kwartaal in 2022 met 0,3% naar €387.000.


Regiepartijen verliezen marktaandeel onder alle sluiters

Waar banken opnieuw terrein winnen als marktleider, verliezen regiepartijen marktaandeel onder alle typen sluiters. “Door de stijgende rentes wordt voorkeur gegeven aan het afsluiten van kortere renteperiodes, wat vaker wordt aangeboden door banken dan door regiepartijen. Dit resulteert uit het verschil in financiering,” zegt Van Winden.


Aegon is de sterkste stijger wat betreft marktaandeel in het eerste kwartaal (+1,5 procentpunt). Daarnaast behoren ING en de Rabobank (+1,4 procentpunt en +1,2 procentpunt, respectievelijk) bij de top 5 stijgers. Munt heeft een opmerkelijke groei doorgemaakt, namelijk van een daling in het vierde kwartaal van 2022, naar een stijging met +0,4 procentpunt in het eerste kwartaal van 2023. Vergeleken met het vierde kwartaal van 2022 zet ABN Amro de daling voort (-0,8 procentpunt), net als Lot Hypotheken (-1,0 procentpunt).


Introductie nieuwe rubriek verduurzaming

Vanaf dit kwartaal voegt IG&H een nieuwe rubriek toe aan de Hypotheekupdate: Verduurzaming. Dit thema is al jaren belangrijk, maar krijgt steeds meer aandacht vanwege de gestegen energieprijzen. Daarnaast zijn er op Europees niveau klimaat- en energiedoelen bepaald, die vertaald worden naar Europese en Nederlandse wetgeving. Dit heeft effect op de verduurzaming van huizen en maakt de monitoring van verduurzaming nog belangrijker. Om die reden zal IG&H vanaf nu ook elk kwartaal rapporteren over het aantal en type geregistreerde energielabels.


Wij wensen u veel leesplezier en nodigen u van harte uit om te reageren!


Met vriendelijke groet,


Chris van Winden

Director Banking

T: +31 6 29 56 52 76


Auteurs & data-analyse IG&H Hypotheekupdate:


Matthijs Kallen


Steven Moerkens


Veerle Willemsen




bottom of page